آبلیمو را چگونه بسته بندی کنیم؟ و در چه دمایی نگه داریم تا خواص آن از بین نرود؟ آن را در جای تاریک نگه داریم یا در زیر نور آفتاب؟ آبلیمو را داخل بطری پلاستیکی و جای نوشابه بریزیم یا در داخل ظرف شیشه ای نگه داریم ؟ همه اینها سوالاتی است که اکثر افراد با آنها روبه رو می شوند.
در این مقاله میخواهیم بررسی کنیم ببینیم که خواص فیزیکی و شیمیایی آبلیمو با تغییر ظرف نگه داری آبلیمو و دما، چگونه تغییر می کند . با ما همرا باشید تا بررسی کنیم و ببینیم بهترین روش نگه داری آبلیمو مخصوصا بعد از اینکه بصورت طبیعی آبلیمو گرفته شده، کدام روش است.
بسته بندی آبلیمو تاثیر زیادی بر نگهداری بلند مدت آن دارد به همین منظور کاروپک با ارائه دستگاه های بسته بندی نوین در تهیه آبلیمو و ارائه روش های نگه داری موثر نقش مهمی را در توسعه صنعت غذایی کشور ایفا می کند.
در حال حاضر بر اساس گزارش اداره صنایع و معادن (در سال 1387)، 113 واحد تولیدي با ظرفیت 92509 تن آب لیمـو در سـال در کشـور فعال هستند که محصولات خود را در بسـته بنـدي هـاي مختلـف بـه بـازار عرضه می نمایند.
آب لیمو فـرآورده ایسـت تخمیـر نشـده ولـی قابـل تخمیر که به روشهاي مکـانیکی از آنـدوکارپ میـوه تـازه, رسـیده و سالم لیمـو تهیـه و در بسـته بنـدي مناسب نگهداري میشود.
آب لیمو در تولید انواع نوشیدنی ها و نیز بـه عنوان افزودنی و چاشنی در طبخ و تهیه مواد غذایی مختلف در کشـور کاربرد گسترده اي دارد.
اکثر آب لیموهاي موجود در بازار، آب لیمـوي لایم و در موارد کمتر آب لیموي لمون هستند انتخاب نوع مـاده بسـته بنـدي یکـی از شـاخص هـاي مهـم در ماندگاري آبمیوه ها نظیـر آبلیمـو اسـت.
جدای از صنایع ، بسیاری از مردم ترجیح می دهند خودشان بصورت طبیعی آبلیمو گرفته و برای مصرف یکسال در خانه نگه دارند، هدف ما در این مقاله این است که اطلاعات لازم را برای عزیزانی که خودشان اقدام به گرفتن آبلیمو بصورت طبیعی می کنند را ارائه دهیم تا برای مدت یکسال نگه داری بهینه تری را داشته باشند.
جهت کسب مشاوره رایگان خرید و یا استعلام قیمت با شماره 09131072925 تماس حاصل نمایید.
فهرست مطالب
بسته بندی چه تاثیری در میزان ویتامین ث آبلیمو دارد؟
ویتامین ث یا اسید آسکوربیک یکی از مهمترین ترکیبات مغـذي در لیمو ترش می باشد، بر اساس مطالعـات میزان ویتامین ث لیمو در حدود 10/5میلی گرم در 100 گـرم تعیـین گردیده است .
ویتامین ث به دلیل ساختار ویژه خود ، بـه سـرعت اکسیده و طی دوره نگهداري کاهش می یابد. سرعت تخریب ویتامین ث تا حد زیادي وابسته به نوع بسته بندي و شـرایط نگهـداري اسـت.
دمـاي نگهـداري محصـول، میـزان اکسـیژن محلـول و نیـز میـزان نفوذپذیري ماده بسته بندي در برابر ورود اکسیژن نیز از عوامـل تـاثیر گذار در سرعت تخریب ویتامین ث می باشند.
برای مطالعه بیشتر: دستگاه شیرینگ پک
تاثیر بسته بندی و دمای نگهداری بر روی آب لیمو
در ادامه با انجام آزمایشات خاص می خواهیم برانیم که بسته بندی و تغییرات دما چه تاثیری بر روی کیفیت آبلیمو دارد. به همین دلیل به بررسی آزمایش و روشی که برای اندازه گیری مورد ارزیابی قرار گرفت خواهیم پرداخت و نتایج آن را مشاهده خواهیم کرد.
انواع ظرف ها
در این مقاله سه ظرف بسیار پر استفاده را مورد بررسی قرار می دهیم و تفاوت های آنها را بررسی خواهیم کرد که عبارتند از :
- شیشه
- PET
- PP
- اگر دقت کرده باشید بزرگترین فرق ظروف PET که همان پلی اتیلن ترفتالات می باشد با ظروف پلی اتیلن (PE) و پلی پروپیلن (PP) در این است که شفاف هستند و اگر PET رنگی باشد، شفافیت بیشتری دارد. تفاوت اصلی بین PP و PET در این است که PP یک پلیمر اشباع است، در حالی که PET یک پلیمر غیراشباع است.
- PET بی‌رنگ است و معمولا در حالت نیمه کریستالی قرار دارد. سفتی این ماده به فرآیند تولید بستگی دارد و PET قوی و مقاوم در برابر ضربه است.
- به طور قابل توجهی به عنوان یک مانع برای رطوبت و گاز خوب است. همچنین، به عنوان یک مانع خوب برای الکل و برخی مواد شیمیایی دیگر عمل می‌کند اما با قرار گرفتن در معرض کلروفرم و تولوئن به رنگ سفید تبدیل میشود.
- PET پلیمرهای مصنوعی هستند. کاربردهای مهم این پلیمر از جمله تولید بطری‌های نوشابه، تولید الیاف برای پوشاک در صنعت نساجی، تولید ظروف برای نگهداری مواد غذایی و آشامیدنی، به عنوان بستر در سلول‌های خورشیدی لایه نازک، به عنوان یک مانع ضد آب در زیر دریا، کابل‌ها و غیره می‌باشد.
برای مطالعه بیشتر: دستگاه تاریخزن
آماده سازی نمونه ها و بسته بندی محصول
برای انجام هر آزمایشی به مواد اولیه ای نیاز است تا بر اساس آنها آزمایش را انجام داده و بتوانیم نتایج را مورد ارزیابی قرار دهیم برای این آزمایش از مواد اولیه بصورت زیر استفاده شده است:
- آبلیمو
- انواع ظروف PET و PE
- شیشه
نمونه ها بـه مـدت ده هفتـه در دو دمـاي 20 و 40 درجـه سـانتیگراد نگهداري شده و ویژگیهاي فیزیکوشیمیایی و حسی آنها هـر دو هفتـه یکبار، طی سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج آزمایش
پس از انجام آزمایش نتایج جالبی بدست آمد که در ادامه به بررسی و مشاهده نتایج خواهیم پرداخت:
بررسی اثر زمان نگهداري بر تغییـرات PH
نتـایج نشـان می دهد که میانگین PH آبلیمو در هر سه نوع بسـته بنـدي در هفتـه دوم به صورت معنی دار نسبت به شاهد، کـاهش یافتـه ولـی از هفتـه ششم مجددا افزایش نشان داده است و سپس تا آخر دوره بدون تغییـر باقی مانده است.
در بررسـی تـاثیر مـدت نگهداري بر اسیدیته آب لیمو
نتایج نشان داد که اسیدیته طـی زمـان نگهداري در کلیه بسته بندی ها افزایش آمـاري معنـی دار داشـته اسـت و در هفته ششم به حداکثر مقدار خود رسیده اسـت و پـس از آن کاهش یافته است.
شکل زیر نیز تغییرات اسیدیته را نشان می دهد که با توجه به مقیاس می توان آنرا در تمام طول آزمایش مورد بررسی قرار داد.تفاوت مشاهده شده در روند تغییرات اسیدیته و PH را می توان ناشی از وجود ترکیبات تامپونی در آبلیمو دانست که با وجود تغییرات اسیدیته سبب ثابت ماندن pH گردیده اند.
برای مطالعه بیشتر: دستگاه پرکن
تغییرات ویتامین سی( ویتامین ث) در هر سه نوع بسته بندی
میانگین میزان ویتامین ث (ویتامین سی) در بسته بندی PET برابر 15/25، در بسته بندی PE این میزان برابر 17/89 و در شیشه 10/26 میلی گرم در صد گرم تعیین گردیده است.
میزان ویتامین ث (ویتامین سی) در بسته بندي PET و PE طی زمـان نگهـداري کـاهش آمـاري معنـی داري داشـته اسـت. در حالی که در شیشه میـزان ویتـامین ث (ویتامین سی) آبلیمـو تـا هفتـه چهارم تغییر معنی داري نداشته و پس از آن روند کاهش خود را طـی کرده است.
شایان ذکر است کـه در بسـته بنـدي ،PEرونـد تخریـب ویتامین ث (ویتامین سی)، بیش از سایر بسته بندیها بوده اسـت در حالیکـه در بسـته بندي شیشه اي، میزان ویتامین ث (ویتامین سی) بیشتري حفظ شده است.
تغییرات بریکس و فرمل
روند تغییـرات میـزان بریکس آبلیمو طی زمان نگهداري در هر سه نوع بسـته بنـدي مشـابه یکدیگر است.
نتایج آنالیز واریانس داده ها حاکی از معنی دار بودن اثر نوع بسـته بندي بر تغییرات میزان فرمل در آب لیمو اسـت.بطوریکـه میانگین میزان فرمل در PET برابر ،34/ 18 در شیشـه برابـر 13/ 18و در بسته بندي PEکمترین مقدار و برابر 89/ 17 تعیین گردیـده اسـت.
روند تغییرات میزان فرمل طی مدت زمـان نگهـداري در بسـته بنـدي PET و شیشه مشابه یکدیگر است به ایـن ترتیـب کـه در هفتـه دوم میزان فرمل کاهش یافته و سپس تا هفته آخر نگهداري، بـدون تغییـر آماري معنی دار باقیمانده است.
امـا در هفتـه آخـر میـزان فرمل در بسته بنـدي شیشـه اي مجـددا کـاهش آمـاري معنـی داري داشته است. در مورد بسـته بنـدي ،PE میـزان فرمـل در هفتـه دوم و هفته ششم کاهش یافته و سپس تا هفته دهم بدون تغییـر معنـی دار، باقی مانده است .
SO2 در هـر سه نوع بسته بندي کاهش آماري معنی دار یافته است.
تغییرات دما، PH و اسیدیته
همانطور که ملاحظه می شود، در هـر یـک از بسـته بندیهاي مختلف، دمـاي نگهـداري اثـر معنـی داري روي pH آبلیمـو نداشته است.
بسته بنـدي، PE در هـر دو دمـا ي 20 و 40 درجه سانتیگراد، بیشترین pH را دارا بوده است. لازم به ذکر است کـه کلیه تغییرات pH در همه بسته بندي هـا از نقطـه نظـر تکنولـوژیکی حائز اهمیت نیست.
اسیدیته آبلیمو نیز در دماهاي مختلـف نگهـداري، تفـاوت آمـاري معنی داري نداشته است ضمن آنکه در هر دمـا، نیـز بـین بسته بندیهاي مختلف اختلافی مشاهده نمیشود و فقط دمـا در بسـته بندي PE تفاوت معنی داري در تغییرات اسیدیته ایجاد نموده است.
همچنین دماي نگهداري اثر معنی داري روي میـزان ویتـامین ث (ویتامین سی) در بسته بندیهاي مختلف داشته، بطوریکه با افزایش دمـاي نگهـداري میزان ویتامین ث در هر سه نوع بسته بندي کـاهش معنـی دار نشـان داده است.
کمترین میزان ویتامین ث در دو دمـا، در بسـته بندي PE و بیشترین آن در بسته بندي شیشه اي مشاهده می شود. دماي نگهداري در بسته بندیهاي مختلـف، اثـر معنـی داري روي بریکس آبلیمو نیز نداشته اسـت و تغییـرات بـریکس محصـول قابـل توجه نمیباشد.
تاثیر دماي نگهداري بر تغییرات میزان فرمل در آب لیمو معنی دار است بطوري که میزان فرمل در بسته بنـدي PE و شیشـه کاهش نشان داده و در بسته بندي PET تغییرات قابل توجهی نداشته است.
کمتـرین میـزان فرمـل در بسـته بنـدي PE و در دمـاي 40ºC مشاهده شده است. کاهش میزان فرمل نمونه ها مـی توانـد ناشـی از واکنش شیمیایی اسید هاي آمینه موجود در آب لیمو با سایر ترکیبـات موجود نظیر قندها باشد.
دماي نگهداري اثر کـاملا معنـی داري بـر میـزان SO2 فـراورده داشته و سبب کاهش میزان آن گردیـده اسـت. همچنـین مشابه روند مشاهده شده در میزان ویتامین ث و عدد فرمل آب لیمـو ، کمترین میـزان SO2نیـز مربـوط بـه بسـته بنـدي PE و 40 درجـه سانتیگراد بوده است.
برای مطالعه بیشتر: دستگاه جت پرینتر
نتیجه گیری
- تفاوت هاي ایجاد شده در ،pH بریکس و اسیدیته نمونـه هـاي آب لیمو در بسته بندي هاي مختلـف طـی دمـا و زمـان نگهـداري از نقطه نظر تکنولوژیکی حـائز اهمیـت نبـوده و تفـاوت چشـمگیري در کیفیت فراورده ایجاد نمیکند.
- میزان ویتـامین ث (ویتامین سی) در هـر سـه نـوع بسـته بنـدي طـی زمـان نگهداري کاهش آماري معنی دار نشان داده است. میـزان ویتـامین ث (ویتامین سی) در بسته بندي PE بیشترین کـاهش را طـی مـدت نگهـداري داشـته است، در حالیکه در بسته بندي شیشه میزان ویتامین ث بیشتري حفظ شده است.
- از آنجـا کـه ویتـامین ث داراي سـاختار حسـاس در برابـر شرایط محیطی نظیـر نـور، اکسـیژن و… بـوده و در شـرایط نامناسـب تجزیه شده و سبب افت ارزش تغذیه اي محصول می گـردد.
- از نتـایج میتوان چنین استنباط نمود که بسته بندي PE نمیتوانـد بـه عنـوان یک ممانعت کننده مناسب کیفیت آب لیمو را حفظ نمـوده و از اثـرات تخریبی عوامل محیطی بر محتوي ویتامین ث (ویتامین سی) محصول ممانعت کنـد. به عبارت دیگر براي بسته بنـدي محصـول حساسـی نظیـر آب لیمـو چندان مناسب نیست.
- عمده ترین تاثیر افزایش دماي نگهداري، بر روند کاهش میزان ویتامین ث، دي اکسید گوگرد و نیز عدد فرمل نمونـه هـاي آب لیمـو مشاهده گردید. افزایش دما بر طبـق قـانون اول ترمودینامیـک سـبب تسریع واکنش هاي شیمیایی نظیر اکسیداسیون، واکنش هاي مـایلارد و … در آب لیمو گردیده و کیفیت فراورده را تحت تاثیر قرار می دهد.
سخن پایانی
در مجموع از نقطه نظر ویژگیهاي کیفی و حسی، شیشه بهترین نوع بسته بندي براي آب لیمو می باشد. بطري هاي PET نیز مناسب ارزیابی گردیدند که البته انجام تحقیقات بیشتر جهت بررسی مهـاجرت احتمالی ترکیبات موجود در ماده بسته بندي به محتوي آب لیمـو طـی نگهداري در درجات حرارت مختلف ضروري بـه نظـر مـی رسـد، امـا استفاده از بطري هاي، PE با توجه به نتایج بدست آمده جهت بسـته بندي آب لیمو توصیه نمیگردد.
کاروپک با ارائه انواع استراتژی های نگه داری مواد غذایی و فروش دستگاه های بسته بندی برای مصارف خانگی و صنعتی تمام تلاش خود را برای ارائه راهکار های موثر و البته بررسی شده به مشتریان گرامی را دارد تا با صرفه جویی در زمان و هزینه و رعایت نکات خاص بتوانند مسیر طو لانی پیشرفت صنعتی را در کمترین زمان با موفقیت طی کنند. به همین جهت کاروپک سعی دارد تا با ارائه خدمات مشاوره رایگان، تجریبات چند دهه فعالیت در صنعت بسته بندی را به شما عزیزان منتقل کند.
برای کسب مشاوره رایگان خرید و یا استعلام قیمت با شماره 09131072925 تماس بگیرید.
سوالات متداول
آبلیمو را برای حفظ طعم و کیفیت به چه شکلی نگه داریم؟
برای حفظ طعم و کیفیت آبلیمو، آن را در یک ظرف شیشهای یا پلاستیکی مقاوم به اسید نگه دارید و ظرف را با دقت ببندید تا هوا وارد نشود. همچنین، آبلیمو را در محیطی خنک و خشک نگه دارید.
چرا آبلیمو نیاز به نگهداری خاصی دارد؟
آبلیمو اسیدی است و با هوا و نور مستقیم خورشید واکنش داده و کیفیت آن را تغییر می‌دهد. بنابراین، نگهداری صحیح برای حفظ طعم و کیفیت آبلیمو ضروری است.
کدام شرایط محیطی برای نگهداری آبلیمو مناسب است؟
برای نگهداری آبلیمو، محیطی با دمای اتاق (تقریباً 20-25 درجه سانتیگراد) مناسب است. همچنین، محیط باید خشک و بدون نور مستقیم خورشید باشد.
چه نوع ظروفی برای ذخیره آبلیمو بهترین انتخاب هستند؟
ظروف شیشهای یا پلاستیکی مقاوم به اسید برای نگهداری آبلیمو بهترین گزینهها هستند. ظروف فلزی ممکن است با آبلیمو واکنش داشته و طعم آبلیمو را تغییر دهند.
آبلیمو در دماهای مختلف چگونه عمل می‌کند؟
آبلیمو در دماهای بالا (مثلاً در دمای منجمد) ممکن است کیفیت و طعم آن را تغییر دهد. بنابراین، بهترین دما برای نگهداری آبلیمو دمای اتاق است.
آیا تماس آبلیمو با هوا برای نگهداری آن تاثیر دارد؟
بله، تماس آبلیمو با هوا میتواند باعث اکسیداسیون و تغییر در طعم و کیفیت آبلیمو شود. بنابراین، ظرف را با دقت ببندید تا هوا وارد نشود.
آیا نور خورشید بر روی آبلیمو تأثیر دارد؟
بله، نور مستقیم خورشید میتواند باعث تغییر در طعم و کیفیت آبلیمو شود. بنابراین، آبلیمو را در جایی که نور مستقیم خورشید ندارد نگهدارید.
چگونه میتوان از بلند شدن آبلیمو در ظرف جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از بلند شدن آبلیمو در ظرف، ظرف را با دقت ببندید تا هوا وارد نشود و سپس آن را در وضعیت افقی نگه دارید.
آبلیمو را در دمای چه محیطی نگه داریم؟
بهترین دما برای نگهداری آبلیمو دمای اتاق (تقریباً 20-25 درجه سانتیگراد) است.
چه توصیههایی برای نگهداری بهتر آبلیمو دارید؟
برای نگهداری بهتر آبلیمو، از ظروف شیشهای یا پلاستیکی مقاوم به اسید استفاده کنید، ظرف را با دقت ببندید تا هوا وارد نشود، و آبلیمو را در محیطی خشک و بدون نور مستقیم خورشید نگه دارید.
